|
|
 |
Home |
|
|
|
| dc.title : |
Samen op weg naar een beter budget. Helpt klantgerichte hulpverlening binnen budgetbeheer om cliënten (sneller) hun budget terug zelf te laten beheren?
|
| dc.creator : |
Vaerten, Jana
|
| dc.subject : |
|
| dc.description.abstract : |
TREFWOORD : krachtgerichte hulpverlening
De laatste jaren horen we meer en meer dat mensen moeilijkheden krijgen met het betalen
van bv. hun huur, gas- en elektriciteitsfacturen, enz. Dit werd onlangs nog eens bevestigd
door het onderzoek van het Vlaams Centrum Schuldenlast (VCS). Hierin vermeldde het VCS
dat ongeveer 66.000 gezinnen begeleid werden om hun schulden te kunnen afbetalen. Ze
doen hiervoor een beroep op de dienst schuldhulpverlening bij het OCMW. Deze dienst staat
in voor het bestrijden van (kans)armoede en het tegengaan van (overmatige) schuldenlast.
Schuldenlast zijn alle schulden tezamen die nog betaald moeten worden. Deze dienst
vertrekt dan ook vanuit artikel 1 van de Organieke wet van 8 juli 1976: Elke persoon heeft
recht op maatschappelijke dienstverlening. Deze heeft tot doel eenieder in de mogelijkheid te
stellen een leven te leiden dat beantwoordt aan de menselijke waardigheid.
Het OCMW van Scherpenheuvel-Zichem werkt eerder via budgetbeheer dan via
budgetbegeleiding. Mensen die zich aanmelden bij het OCMW en in budgetbeheer treden
geven hun volmacht van hun financiën aan een maatschappelijk werker. Die is vanaf dat het
contract in werking treedt beheerder voor het (af)betalen van vaste kosten en schulden. Ik
was hier dan ook benieuwd naar het afbouwen van budgetbeheer. In budgetbeheer geven
de cliënten hun beheer uit handen en zijn ze niet meer belast met hun financiële situatie
waardoor ze niet zelf meer moeten denken aan betalingen of deze zelf moeten doen.
Hierdoor kan er een soort afhankelijkheid t.o.v. de maatschappelijk werker ontstaan. Maar
wat als budgetbeheer stilaan aan zijn einde komt? Zijn de cliënten dan in staat om hun
financiën terug in eigen handen te nemen?
Om mensen stilaan terug verantwoordelijk te maken voor hun financiën is het noodzakelijk
om een aantal methodieken toe te passen. Deze methodieken, o.a. empowerment, bindkracht
en maatzorg, zijn van belang voor mensen die in een problematische situatie
bevinden zoals schulden.
Empowerment is versterkend werken. Het is een methodiek die vertrekt vanuit de
positieve/sterkte punten om zo de negatieve aspecten te verbeteren.
Maatzorg is een methodiek waar het accent ligt op de uniekheid van de persoon. De
hulpverlener kijkt naar de persoon en niet naar het probleem. Daarnaast gaan ze de cliënt
actief betrekken bij de hulpverlening en niet alles uit handen nemen. De hulpverlening moet
ook gestructureerd, duidelijk, ordelijk verlopen bv. het opstellen van korte en lange termijn
doelstellingen op maat van de cliënt.
Bind-kracht: De hulpverlener wil verbindend, versterkend werken. Door samen met de cliënt
te zoeken en te werken aan zijn krachten en grenzen, bouwt men een vertrouwensband op
maar ook een positiever zelfbeeld. In verbondenheid vindt de mens de kracht om te groeien.
De cliënt voelt zich hierdoor erkend, gerespecteerd en krijgt terug moed om de draad terug
op te nemen en opnieuw greep te krijgen op zijn eigen leven.
Daarnaast wil ik ook nagaan of groepsgericht werken een meerwaarde heeft op het
budgetteren.
In mijn onderzoek ben ik dit dan ook allemaal gaan bevragen. Ik toets dit aan de hand van
interviews met cliënten van budgetbeheer uit het OCMW Scherpenheuvel-Zichem maar ook
met cliënten van een budgetteringscursus uit het OCMW van Herentals. Uit de bevraging zijn
een aantal interessante zaken naar voren gekomen nl.:
Door de geringe krachtgerichte hulpverlening leid ik af dat cliënten een aantal zaken leren uit
budgetbeheer nl. ze leren bewuster om te gaan met hun budget; leren toekomen met het
beperkt leefgeld; leren sparen en ze worden beperkt in hun uitgeven. Ik had eerlijk gezegd
niet verwacht dit te zien in budgetbeheer omdat de maatschappelijk werker in budgetbeheer
alles overneemt.
Verder blijkt uit de bevraging dat cliënten nog niet bezig zijn met de afbouw van hun
budgetbeheer. Er spelen een aantal factoren een rol waardoor ze niet (sneller) hun budget in
handen willen nemen. Ze willen nog graag in budgetbeheer blijven omdat ze bv. gerust zijn
dat alles op tijd wordt betaald; ze geen hoofdzorgen meer hebben; ze angstig zijn om het
terug in eigen handen te nemen en/of terug te hervallen; ze zich veiliger en geruster voelen;
ze gebrek aan vaardigheden hebben; ze nog niet volledig schuldenvrij zijn en er nog een
aantal zaken op de agenda staan.
Vervolgens is er uit de interviews gebleken wat cliënten eventueel nodig hebben om terug
zelfstandig te zijn. De meeste cliënten willen met behulp van een maatschappelijk werker de
nodige ondersteuning krijgen bv. hun budgetbeheer stap voor stap gaan afbouwen. Ze willen
niet voor de leeuwen gegooid worden. Anderen zien budgetbegeleiding dan weer zitten om
zo stilaan af te bouwen. Andere punten die ze aangeven zijn: geen schulden meer hebben
en met een nieuwe lei kunnen beginnen; een nieuwe rekening openen met het beheer enkel
bij hem en niet gezamenlijk en als laatste bevestiging krijgen dat men op de goede weg is.
Ten slotte is uit de bevraging gebleken dat cliënten van het OCMW van Scherpenheuvelzichem
niet echt geïnteresseerd zijn in een budgetcursus. Zo is de mening even verdeeld.
Cliënten van OCMW Herentals die de budgetcursus wel volgen zijn er vol lof over. Zij raden
juist iedereen aan dit te volgen. Ze nemen veel op uit de cursus en kunnen dit toepassen op
hun situatie. De cursus draait net rond thema’s die van belang zijn voor het beheren van het
budget. Zo leren ze tips rond gebruiksvriendelijk en budgetvriendelijke beheren. Daarnaast
vindt men ook steun bij anderen omdat men zich begrepen voelt door lotgenoten. De cliënten geven aan dat niet enkel de steun van belang is, maar ook de motivatie. Men mag niet verplicht worden tot deze cursus want dan zou het effect weleens kunnen verdwijnen. Ook de steun van de begeleiders is van belang. Alleen geven ze aan dat de cursus een grote stap is en angst teweeg brengt omdat ze bang zijn iemand bekend tegen te komen.
Ik vind het wel belangrijk dat budgetbeheer gezien moet worden als een tussentijdse oplossing en bijgevolg beperkt in tijd moet blijven.
Vanaf het moment dat de maatschappelijk werker merkt dat de cliënt klaar is om zijn budget te beheren of bijna schuldenvrij is, moet hij hiertoe de kans krijgen.
Ik ben van mening dat cliënten de stap naar afbouw sneller gaan zetten als ze in budgetbegeleiding zijn geweest. Men zegt altijd: ”Al doende leert men” en dit is zeker zo in het geval van budgetbegeleiding. De maatschappelijk werker geeft in budgetbegeleiding stilaan meer uit handen waardoor de cliënt meer verantwoordelijkheid krijgt. De cliënt wordt op zijn tempo vertrouwd gemaakt met de zaken en krijgt stilaan meer vertrouwen in zichzelf. Ik denk door over te schakelen van budgetbeheer naar budgetbegeleiding de kloof naar afbouw wordt verkleind.
Daarnaast vind ik dat budgetbeheer gecombineerd mag worden met groepsgericht werken onder andere een budgetteringscursus. In zo’n cursus krijgt men tips mee om bv. gebruiksvriendelijk en budgetvriendelijk te kopen en/of om te gaan met geld. Ze kunnen deze tips doorheen de begeleiding van budgetbeheer toepassen op het leefgeld dat ze krijgen. Het bereid hun deels voor op hun zelfstandigheid. Ze weten waar ze aandacht aan moeten schenken wanneer ze er alleen voor komen te staan.
Overigens ben ik van mening dat door budgetbegeleiding en een cursus aan te bieden mensen krachtiger worden in hun vaardigheden. Het is belangrijk om deze initiatieven niet aan het begin van budgetbeheer aan te bieden maar in het verloop van de hulpverlening of eerder tegen het einde van budgetbeheer. Deze mogelijkheden vergen wel veel tijd en energie van zowel maatschappelijk werker als cliënt, maar het is wel effectief. De cliënt wordt sterker in zijn vaardigheden en gelooft terug in zichzelf. Zo is de kans klein dat de persoon na verloop van tijd zou hervallen.
Kortom het antwoord op mijn vraag is: ja, het is mogelijk. Maar juist doordat alle financiële zaken uit handen wordt genomen komt er weinig krachtgerichte hulpverlening aan te pas. Als de hulpverlener budgetbegeleiding of groepswerken toepast, krijgt men meer resultaten. Hierdoor is er een krachtgerichte hulpverlening zichtbaar waardoor ik geloof dat de cliënt meer geneigd is om sneller zijn budgetbeheer af te bouwen. |
| dc.publisher : |
Hogeschool PXL |
| dc.contributor : |
|
| dc.date : |
2014 |
| dc.type : |
Eindwerk |
| dc.format : |
application/pdf
|
| dc.identifier : |
http://doks.pxl.be/doks/do/record/Get?dispatch=view&recordId=SEtd8ab2a8214dd81613014ddd306eff0670 |
| dc.language : |
dut
|
| dc.rights : |
All rights reserved |
| etd.degree.name : |
Professionele bachelor in het sociaal werk |
| etd.degree.level : |
Bachelor |
| etd.degree.discipline : |
Maatschappelijk werk |
| etd.degree.grantor : |
Hogeschool PXL |
| |
| |
Simple view
|
|
|
©2004-2008 - Hogeschool PXL -
webmaster -
Contact -
Disclaimer
|
|
Home 
